Το νερό... νεράκι

Διανύουμε καιρούς χαλεπούς και παράλογους όσον αφορά το οικονομικό κατεστημένο... Ζούμε στην εποχή της εμπορίας του χρήματος και των μεσαζόντων του (traders). Εποχή που δεν την ενδιαφέρει η παραγωγή αγαθών αλλά η συσσώρευση πλούτου που προέρχεται από τα τεράστια κέρδη αυτής της εμπορίας του χρήματος. Δεν χρειάζεται να είσαι οικονομολόγος για να δεις τη στοιχειώδη λογική αυτού του παραλογισμού: Ότι δηλαδή το μέγεθος της κυκλοφορίας του χρήματος εξαρτάται όλο και λιγότερο από την παραγωγική βάση (παραγωγή αγαθών και παροχή υπηρεσιών) και όλο περισσότερο από μια λογική «τυχερού παιχνιδιού» και πονταρίσματος... στο σωστό άλογο, στο σωστό χαρτί αλλά σίγουρα όχι στον σωστό άνθρωπο. Ένα πολύ σωστό χαρτί, για ευνόητους λόγους, για τα τυχοδιωκτικά αυτά «θηρία» είναι ασφαλώς και η απόκτηση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης των δημόσιων αγαθών. Και δημόσιο αγαθό σημαίνει ότι όλοι, ανεξαρτήτως φυλής, τάξης, οικονομικού background, δικαιούμαστε ένα minimum παροχών και δικαιωμάτων πάνω σ΄αυτό. Ειλικρινά δεν μπορώ να σκεφτώ σημαντικότερο δημόσιο αγαθό από το νερό.

Παρόλες τις φωνές αντίδρασης προχωρά η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ, έπειτα από τη σημερινή ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ για πρόσκληση υποβολής εκδήλωσης ενδιαφέροντος, μέσω διεθνούς πλειοδοτικού διαγωνισμού για την απόκτηση του 51% της εταιρίας

Η αναγγελία πώλησης του 51% της Εταιρίας Υδρευσης και Αποχετεύσεων Θεσσαλονίκης ΑΕ γεννά ανησυχίες, αντιδράσεις και φέρνει στην επιφάνεια ξανά μια πρωτοβουλία που πριν ένα μήνα είχε παρουσιάσει ξανά την πρότασή της στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Θεσσαλονίκης. Η πρόταση αφορά στην μη ιδιωτικοποίηση του νερού και την εξαγορά της από τους πολίτες της Θεσσαλονίκης.  Η «Κίνηση 136» ξεκίνησε από τον Αύγουστο του 2011, λίγο μετά την εμφάνιση της ΕΥΑΘ στη λίστα των ιδιωτικοποιήσεων στις οποίες πρέπει να προχωρήσει το Δημόσιο υπό τις οδηγίες του Δ.Ν.Τ., της κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Δεν ειμαι φαν του Δημόσιου τομέα, ιδίως όταν βλέπω ότι δεν λειτουργεί καλά, για να μην πω ότι ενίοτε δεν λειτουργεί καθόλου ή και το ακόμα χειρότερο ότι λειτουργεί εις βάρος όλων μας, αλλά στην προκειμένη περίπτωση το στρεβλό του θέματος είναι ολοφάνερο. Τα λεφτά θα είναι λίγα μπροστά στο ανεκτίμητο του σημαντικότερου δημόσιου αγαθού, του νερού, και η επιχείρηση είναι κερδοφόρα. Αυτή τη στιγμή το 74% κατέχει το δημόσιο. Και δεν θα εκπλαγεί κανείς νομίζω αν το ποσοστό αυτό καταλήξει στα χέρια της Σουέζ, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρίες εκμετάλλευσης παροχής ύδρευσης παγκόσμια που κατέχει ήδη το 5% της ΕΥΑΘ που έχει πουλήσει ήδη το 26% της στο Χρηματιστήριο. Άρα το μεγαλύτερο μέρος της ΕΥΑΘ ΑΕ βαίνει προς ιδιωτικοποίηση  Είναι αλήθεια ότι μετά την μετατροπή των οργανισμών ύδρευσης και αποχέτευσης σε μια ανώνυμη εταιρία και στο μετέπειτα διαχωρισμό της σε ΕΥΑΘ ΑΕ και ΕΥΑΘ Παγίων, η παγίων κατέχει το δίκτυο, τις εγκαταστάσεις, το νερό, τις πηγές και το διυλιστήριο και με ένα πολύ χαμηλό τίμημα η κυβέρνηση πουλάει στην Α.Ε. τη συντήρηση, την τιμολογιακή πολιτική και τη διαχείριση του νερού. Έτσι η παραχώρηση σε ιδιώτες της ΕΥΑΘ ΑΕ δεν σημαίνει ακριβώς πώληση του νερού, των πηγών του και των εγκαταστάσεων αλλά μόνο του δικαιώματος στην πρόσβαση στο νερό, το δικαίωμα στην τιμολογιακή πολιτική και γενικότερα στη διαχείριση. Αυτό όμως σε τίποτα δεν εμποδίζει την καινούρια διαχείριση να εκτοξεύσει τα τιμολόγια στα ύψη, όπως έγινε ήδη σε όσες χώρες ιδιωτικοποιήθηκε η παροχή του νερού.

Μια πολυεθνική υπόσχεται πάντα βέβαια καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών, επενδύσεις και μείωση των τιμολογίων και αυτό σε πολλές περιπτώσεις το βλέπουμε να συμβαίνει (η τηλεφωνία είναι ένα παράδειγμα), αλλά στη περίπτωση του νερού που είναι ένας φυσικός πόρος και μονοπώλιο τα παγκόσμια παραδείγματα έδειξαν ακριβώς το αντίθετο. Δεν υπάρχει ούτε μία χώρα στον πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Αυστραλίας που η ιδιωτικοποίηση να έφερε αυτό το αποτέλεσμα. Αντίθετα έχουμε τεράστια αύξηση των τιμολογίων, τόσο του νερού όσο και των τελών σύνδεσης στο δίκτυο, ελλιπή συντήρηση και ανύπαρκτες επενδύσεις. Οι Βερολινέζοι μέσα από ένα ευρύ κίνημα και ένα πετυχημένο δημοψήφισμα με κύριο στόχο τη διαφάνεια διεκδικούν την επαναδημοτικοποίηση της εταιρίας ύδρευσης, στο Παρίσι οι κάτοικοι την διεκδίκησαν και την πέτυχαν, στην Ιταλία το αντίστοιχο κίνημα κέρδισε το δημοψήφισμα που διενεργήθηκε με μεγάλη πλειοψηφία. Στη Βολιβία χρειάστηκαν έξι χρόνια αγώνων από τους κατοίκους της πόλης Κοτσαμπάμπα, την τρίτη σε μέγεθος πόλη, με 1.500.000 κατοίκους, για να διώξουν μια πολυεθνική εταιρία εκμετάλλευσης πόσιμου νερού, η οποία εκτός από το πανάκριβο μονοπώλιο που επέβαλε, έφτασε στο σημείο να απαγορεύσει ακόμη και τη συλλογή του βρόχινου νερού από τους κατοίκους. Και αυτά είναι μόνο λίγα από τους ανά τον κόσμο μετανοούντες πικρά για την παραχώρηση της ύδρευσης σε ιδιώτες.

Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα...

Πηγή: parallaxi