Μια παράτα*(ση) ακόμα… μια πρώτη ματιά μετά τις προγραμματικές

Του Γιώργου Χαλιμούρδα

Χάρηκα όταν καταποντίστηκε το πρώην κυβερνητικό συνονθύλευμα στις εκλογές και σαφώς το ίδιο ένοιωσε το μεγαλύτερο μέρος του Ελληνικού λαού, παρόλο που μου έμεινε μια πικρία γιατί δεν εξαφανίστηκαν από τον πολιτικό χάρτη του πρώην σαδιστές δυνάστες μας [1]. Γεγονός είναι πως αυτή η χαρά του λαού μας και η αισιοδοξία του, γέννησαν προσδοκίες από το ΣΥΡΙΖΑ, τις οποίες  καλείται μέρα με τη μέρα να τις εκπληρώσει. Πέρα από τη χαρά και τον ενθουσιασμό υπάρχει μια πραγματικότητα που πλέον ξετυλίγεται μπροστά μας. Μια πραγματικότητα που σχηματίζεται  μετά τις προγραμματικές Τσίπρα και την πρόταση Βαρουφάκη.

Στις προγραμματικές ο Τσίπρας δεν μπορούσε παρά να κινηθεί στην κατεύθυνση των υποσχεθέντων της Θεσσαλονίκης αλλά… με κάποιες εκπτώσεις.

Η σιγουριά που αποπνέει ο πρωθυπουργός και τα μέλη αυτής της κυβέρνησης δίνουν την αίσθηση πως ήδη έχει καλλιεργηθεί το έδαφος για μια συμφωνία χαμηλών στην ουσία προσδοκιών με τους εταίρους ή δανειστές μας ή «ευρωπαίους φίλους» μας, άσχετα αν τελικά αυτή θα κοινωνηθεί με διθυραμβικά σχόλια στον ελληνικό λαό από τα ΜΜΕ.

Σε συμβολικό επίπεδο η τοποθέτηση του Τσίπρα, κυρίως με την απαίτηση των γερμανικών αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου μου γέννησαν ερωτηματικά  για το πώς… φτάσαμε ως εδώ. Σίγουρα αυτή η τοποθέτηση του, τον θέτει στη συνείδηση του κόσμου μακράν πιο πατριώτη από τα προηγούμενα πατριδοκάπηλα λαμόγια που μας το παίζανε  ταγοί και θεματοφύλακες του πατριωτισμού. Το μεγάλο ερώτημα όμως που γεννιέται είναι πώς άντεξε αυτός ο λαός πέντε χρόνια βάναυσης κατακρεούργησης, μέχρι να βγάλει μια κυβέρνηση που συζητά και ζητά το αυτονόητο. Μια κυβέρνηση που απαιτεί  τις γερμανικές αποζημιώσεις και το άμεσα απαιτητό κατοχικό δάνειο. Γιατί δεν έστειλε στο γερο-διάολο το συνονθύλευμα των κατ’ εξακολούθηση βιαστών του που μας κυβερνούσαν όλα αυτά τα χρόνια πολύ νωρίτερα; Πολλά μπορούν να ειπωθούν και ήδη έχουν γραφτεί, αλλά εκ του αποτελέσματος φάνηκε πως δεν ήταν δυνατόν να εκφραστεί συλλογικά η ρηξιακή λογική του ελληνικού λαού, απέναντι στο ντόπιο και ευρωπαϊκό κατεστημένο, όπως αυτή φάνηκε ότι υπάρχει ιδίως στα πρώτα χρόνια των έντονων και μαζικών κινητοποιήσεων. Διαπιστώνεις ότι έλειψε η συγκρότηση και η οργάνωση του λαού ώστε να αρθρώσει, να διατυπώσει, να επιβάλλει συγκεκριμένα αιτήματα και εν τέλει να επιβάλει ρήξεις. Έλειψε, και λείπει κατά την γνώμη μου, η πρωτοπόρος εκείνη δύναμη, που αυτό το ρόλο παραδοσιακά τον παίζει η εργατική τάξη, που θα έμπαινε μπροστά και θα έδινε σάρκα και οστά στα αιτήματα του ελληνικού λαού. Πολλοί κατά τα άλλα συμπαθούντες αριστεροί αναλυτές υστερούν ακόμα σε αυτή τη θεμελιώδη διαπίστωση. Συνεχίζουν να βάζουν το κάρο μπροστά από το άλογο. Έχω την υποψία πως μεγάλο μέρος της αριστερής διανόησης δεν έχει κατανοήσει ακόμα τις ευθύνες της για την πλήρη απαξίωση και διάλυση του εργατικού κινήματος στη Πατρίδα μας. Αλλά ας μην  ασχοληθούμε προς το παρόν περεταίρω με αυτό το θέμα.

Στις προγραμματικές φάνηκε ότι ο Τσίπρας κάνει ένα βήμα μπροστά συνεχίζοντας να προβάλει τον κύριο κορμό του  πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, δείχνοντας σημάδια ότι δεν περνάν οι ωμοί εκβιασμοί. Αλλά αν μελετήσετε ακριβώς τις προεκλογικές εξαγγελίες και τις συγκρίνετε με τις προγραμματικές θα διαπιστώσετε ότι ήδη βρισκόμαστε στην περίοδο των εκπτώσεων και παράτα(ση)ς για το … μέλλον. Μας ζητήθηκε μια «ρεαλιστική» παράταση. Λογικό είναι να υπάρχει κάποιου είδους διαπραγμάτευση της σημερινής κυβέρνησης, μπορεί να σκεφτεί κανείς. Οι προηγούμενοι δυνάστες μας δεν διαπραγματεύονταν καν με τους ευρωπαίους δανειστές. Υπέκυπταν αμαχητί.  Οι προηγούμενοι σαδιστές κυβερνώντες μας είχαν δεμένα τα χέρια τους γιατί πολύ απλά τους είχαν πιασμένους από παντού. Μαζί τα τρώγανε με τους ευρωπαίους εις βάρους του Ελληνικού λαού. Ήταν στυγνοί δοσίλογοι, προδότες. Και πρέπει να καταδικαστούν γι’ αυτό. Όμως φάνηκε πως αυτό δεν αποτελεί προτεραιότητα αυτής της κυβέρνησης. Είναι οξύμωρο πως ενώ στην ομιλία της, η Ζωή Κωνσταντοπούλου έθεσε τον πήχη πολύ ψηλά, μιλώντας για Εθνική Ανεξαρτησία και Λαϊκή κυριαρχία, μιλώντας για διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, μιλώντας για αποκατάσταση των θεσμών και του συντάγματος καταχειροκροτούμενη, την άλλη μέρα ο Τσίπρας δεν μας είπε εν τέλει ποιοι ήταν αυτοί που έκαναν αυτές τις παρεκτροπές και τι θα γίνει με αυτούς. Θα υπάρξει δικαιοσύνη τελικά σε αυτόν τον τόπο; ΄Η μήπως οι υπόλοιπες κινήσεις συνάδουν με την Εθνική Ανεξαρτησία της Πατρίδας μας; Δύο διαφορετικές γλώσσες. Νομίζω ότι σε όλα αυτά ήδη ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση  κρατούν χαμηλούς τόνους πράγμα που είναι δηλωτικό των προθέσεών τους. Επίσης, πόσοι πραγματικά από τους Έλληνες μπορούν να συμφωνήσουν με τις προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για το Κυπριακό και το Σκοπιανό; [2] Από την άλλη, για την ΑΟΖ δεν είπε κουβέντα. Επίσης κουβέντα δεν ακούσαμε για τον έλεγχο των Off Shore. Κουβέντα για τον Ράιχενμπαχ, κουβέντα για τον Φούχτελ, κουβέντα για τον Γεωργίου της ΕΛΣΤΑΤ. Επιπλέον δεν υπήρξε ουδεμία αναφορά στις σχέσεις μας με την Τουρκία. Και ουδεμία αναφορά στην υιοθέτηση της απλής αναλογικής, μη συναντώντας στην ουσία το κοινό αίτημα όλων των Ελλήνων για την επανασύνδεση έστω των θρύψαλων αυτής της διαλυμένης, ρημαγμένης πανταχόθεν κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.  

Πέραν των παραπάνω, το μεγάλο πρόβλημα που προκύπτει από τις δηλώσεις Τσίπρα, αφορά το θέμα της ανάπτυξης. Ένα θέμα που αφορά εκατομμύρια ανέργους, που αφορά ολόκληρη την Ελληνική κοινωνία, που αφορά την προοπτική μας σα λαό. Γιατί άλλο αλληλεγγύη, άλλο βρίσκω δουλειά. Δεν νομίζω πως ικανοποίησε ούτε τις προσδοκίες ακόμα και των κομματικών του στελεχών σχετικά με αυτό το θέμα. Και είναι λογικό αφού η όποια προοπτική ανάπτυξης περνά μέσα από συμφωνία με τους δανειστές μας, τη στιγμή που είναι επιλογή σου να βρίσκεσαι μέσα σε αυτό το ευρωσύστημα και στο ζουρλομανδύα του ευρώ. Νεφελώδης, αποθαρρυντική προσέγγιση. Το προωθούμενο πακέτο Γιούνκερ αφορά μεγάλα έργα (Μπόμπολας) και δεν συνάδει με τη λογική στήριξης της ραχοκοκαλιάς της ελληνικής κοινωνίας που είναι η μικρομεσαία επιχείρηση, η διάλυση της οποίας αποτελεί στρατηγική επιλογή της μονεταριστικής Ευρωζώνης. Ένα ισχυρό πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, όπως μας είπε ο Τσίπρας, προϋποθέτει συμφωνία και αλλαγή στάσης των ευρωπαίων εταίρων (και δανειστών) και το οποίο δεν συνάδει με τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς. Σχετικά με τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και τα πρωτογενή πλεονάσματα, από όσα διαβάσματα έχω, όλοι οι μεγάλοι οικονομολόγοι δηλώνουν ότι είναι εγκληματικό να ακολουθείς πολιτικές λιτότητας μέσα σε συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης και αποπληθωρισμού. Τέλος, δεν αντέχω πλέον άλλη μια κυβέρνηση, άλλον έναν πρωθυπουργό να μιλάει για ανάπτυξη της καινοτομίας, της έρευνας και της τεχνολογίας, ώστε να υπάρξει αύξηση της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής οικονομίας.  

Αν και δεν την έχουμε δει ολοκληρωμένη την πρόταση Βαρουφάκη, θεωρώ πως πρόβλημα είναι αυτή καθ’ αυτή η πρόταση, που λογικά γύρω από αυτή θα γίνει το όποιο τελικό Deal, όπως δείχνουν και όλες οι δημοσιογραφικές πληροφορίες. Πρόταση η οποία δεν οδηγεί στη λύση, δεν μας απαλλάσσει από το χρέος, δεν μας δίνει προοπτική.  Η πρόταση έτσι όπως οριοθετείται από δημοσιεύματα [3] περικλείει ένα πρόγραμμα γέφυρα το οποίο υιοθετεί το 70% των δεσμεύσεων του μνημονίου (Memorandum of Understanding), μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων στο 1,5%, διευθέτηση του χρέους με swaps και «άληκτα» ομόλογα και μέτρα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Με την πρόταση αυτή δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα του χρέους, παρ’ όλες τις προεκλογικές δεσμεύσεις της Κουμουνδούρου για κούρεμα του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, δεν ξεφεύγουμε από το μνημόνιο και τις δεσμεύσεις αυτού, δεν επιδοτείται καμία ανάπτυξη όταν έχεις ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς με πρωτογενή πλεονάσματα, δεν αντιμετωπίζεις το πρόβλημα της ανεργίας. Στην ουσία με αυτή την πρόταση δεν ξεφεύγουμε από το ζουρλομανδύα των αγορών και του φαύλου χρηματοπιστωτικού συστήματος που καταπίνει λαούς, κατακτήσεις, δικαιώματα, και μας κάνει ζώα σε ένα άκρατο νεοφιλελεύθερο περιβάλλον του παραλόγου.

Το μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθείται και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις στηρίζεται κυρίως σε δυο πυλώνες που είναι αδύνατο να παραγάγουν αποτέλεσμα, οι οποίοι  είναι οι εξαγωγές και οι άμεσες ξένες επενδύσεις (θυμάστε που όλοι οι συστημικοί πολιτικοί και οι τηλεπερσόνες αναφερόταν στα πάνελ σε αυτά τα δυο). Οι εξαγωγές δεν μπορούν να αυξηθούν για ποικίλους λόγους που κυρίως έχουν να κάνουν με την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων που δεν ευνοείται σε αυτό το περιβάλλον της ύφεσης και του αποπληθωρισμού. Από την άλλη οι άμεσες ξένες επενδύσεις είναι όνειρο θερινής νυκτός, πάντα ήταν, πόσο μάλλον τώρα. Είναι αδύνατον να έρθει να ανοίξει μια παραγωγική μονάδα κάποιος ξένος στη Πατρίδα μας, όταν μπορεί να πάει στη Τουρκία, στα Σκόπια, στη Βουλγαρία, στη Κίνα όπως έχουν κάνει πολλοί Γερμανοί και Ευρωπαίοι επιχειρηματίες. Άρα οδηγείσαι, για να είσαι ανταγωνιστικός, σε συνθήκες Κίνας με τη λογική που προάγεται. Και όποιος πιστεύει ότι η Ελλάδα θα γίνει η Silicon Valley της Ευρώπης μάλλον ζει σε έναν άλλο κόσμο.  

Ανάπτυξη μπορείς να επιτύχεις μόνο όταν αποκτήσεις τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσεις την οικονομία σου, όταν στηρίζεσαι στη ζωντανή εργασία και την ανάδειξη του ανθρώπινου δυναμικού σου, όταν αναδεικνύεις τα συγκριτικά σου πλεονεκτήματα,  προς όφελος της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού. Μόνο όταν αποκτήσεις τη δυνατότητα να ελέγχεις την οικονομία σου, να ελέγχεις τις εισροές και εκροές των κεφαλαίων έχοντας τα δικά σου εργαλεία, ακολουθώντας τη δική σου νομισματική και δημοσιονομική πολιτική. Μόνο όταν μπορείς να ασκείς τη δική σου προστατευτική πολιτική και να κατευθύνεις τις δυνάμεις σου αναδεικνύοντας τις δυνατότητες που εσένα συμφέρουν, τα δικά σου συγκριτικά πλεονεκτήματα.

Η άρνηση των μονομερών ενεργειών από πλευράς του  ΣΥΡΙΖΑ, στην ουσία περιορίζει τα όποια περιθώρια να βγούμε κερδισμένοι από αυτή τη διαπραγμάτευση. Το σχέδιο μιας συγκροτημένης προετοιμασμένης επιστροφής στο εθνικό νόμισμα, κακώς δεν είναι στην ατζέντα των σημερινών μας κυβερνώντων. Όσον αφορά το χρέος, όπως λέει και ο Τζόζεφ Στίγκλιτς [4] η μονομερής αναστολή της αποπληρωμής του χρέους μπορεί να αποδειχθεί ευεργετική για τις χώρες που παίρνουν αυτή την απόφαση όπως έχει αποδειχτεί στο παρελθόν στις περιπτώσεις της Ρωσίας και της Αργεντινής. «Τόσο η θεωρία όσο και η πρακτική βεβαιώνουν ότι η απειλή περί κλεισίματος της στρόφιγγας ήταν πιθανόν υπερβολική» δηλώνει. Όπως εξηγεί «ο αριθμός των ντόπιων επιχειρήσεων που χρεοκοπούν μειώνεται τόσο επειδή τα τοπικά επιτόκια είναι χαμηλότερα από εκείνα που θα υπήρχαν αν η χώρα είχε συνεχίσει να αποπληρώνει το χρέος της όσο και επειδή βελτιώνεται η γενική οικονομική κατάσταση. Καθώς ενισχύεται η οικονομία, τα φορολογικά έσοδα αυξάνονται, γεγονός που βελτιώνει ακόμα περισσότερο το δημοσιονομικό περιθώριο της κυβέρνησης. (...) Όλα αυτά σημαίνουν ότι η χρηματοπιστωτική θέση της κυβέρνησης ενισχύεται, καθιστώντας περισσότερο (και όχι λιγότερο) πιθανό το γεγονός να θέλουν οι πιστωτές να χορηγήσουν και πάλι δάνεια.». Επιπλέον πρεσβεύει το αυτονόητο ότι οι δανειστές πρέπει να αναλαμβάνουν τα ρίσκα που παίρνουν.

Τέλος δεν μπορώ να μην αναφερθώ και πάλι στον πρωτοφανή εκθειασμό των ΜΜΕ στον Βαρουφάκη. Έμεινα έκπληκτος τη Δευτέρα το βράδυ, όταν είδα μετά από πάρα πολύ καιρό είναι η αλήθεια, το δελτίο του ΜEGA όπου είχε 10λεπτο αφιέρωμα εκθειασμού του Βαρουφάκη. ΦΟΒΟΥ ΤΟΥΣ ΔΑΝΑΟΥΣ ΚΑΙ ΔΩΡΑ ΦΕΡΟΝΤΑΣ.

* Παράτα: 1) Αργκό έκφραση από το παράταση.

2) (Από ιταλική parata) Θεαματική εκδήλωση που αποσκοπεί στον εντυπωσιασμό

Αναφορές:

1) Άρθρο: “Μια νύχτα μαγική, σαν την Αργεντινή, να δούμε στο ελικόπτερο ποιος θα πρωτομπεί.” Γιώργος Χαλιμούρδας,

2) Άρθρο: “Νέα περίοδος ενδοτισμού στα εθνικά θέματα της Ελλάδας”, Δημήτρης Καζάκης,

3) Άρθρο: “Οι προτάσεις που θα παρουσιάσει ο Βαρουφάκης στο Eurogroup”, Το Κουτί της Πανδώρας

4) Άρθρο: “Ο Stiglitz αποδεικνύει ότι η αναστολή αποπληρωμής του χρέους είναι ευεργετική”, Του Eric Toussaint, από το iskra.gr