Πύργος στην άμμο

Μπορούμε να πούμε πολλά για το «ευρωπαϊκό πνεύμα» που αφήνουμε πίσω μας. Ωστόσο, μια ανάλυση του αμερικανικού ινστιτούτου Stratfor (καθρέφτης, κατά πολλούς, της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ) υπενθυμίζει πως η κρίση που διανύει η Ένωση αποκαλύπτει την αμφισβήτηση από πλευράς ευρωπαϊκής ηγεσίας, αλλά και πολιτών, της... τεχνικής διάστασης των θεμελίων πάνω στα οποία ιδρύθηκε η Ε.Ε.

Αυτό που με άλλα λόγια βρίσκεται στον «αέρα», σύμφωνα πάντα με το Stratfor, είναι οι βασικές αρχές της... ενιαίας αγοράς: η ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων, η ελεύθερη μετακίνηση προϊόντων και υπηρεσιών και η ελεύθερη μετακίνηση κεφαλαίου.
Όλα τα παραπάνω τίθενται εν αμφιβόλω και αλληλοτροφοδοτούν την ευρωπαϊκή κρίση με αβέβαιες συνέπειες.

Οι αρχές της ενιαίας αγοράς, που θα έθεταν τη βάση για μια κοινή πορεία προς την ευημερία, έχουν μετατραπεί στον εφιάλτη των κρατών - μελών, αναδεικνύοντας αγεφύρωτα κενά που οι ηγεσίες επέλεγαν να κρύψουν κάτω από το χαλί.

Κόκκινο πανί

Οι μεγάλες... «τεχνικές» ανισότητες πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε το ευρωπαϊκό εγχείρημα αποκαλύπτονται, αποδεικνύοντας ότι... ο βασιλιάς είναι γυμνός.
Όσο βαθαίνει και... παρατείνεται η κρίση, η ελεύθερη μετακίνηση των ανθρώπων μετατρέπεται σε κόκκινο πανί. Ήδη πολλές χώρες – με πρώτη τη Βρετανία – αμφισβητούν τους κανόνες της Σένγκεν και προσπαθούν να ορθώσουν εμπόδια στην «επέλαση» οικονομικών νεο-μεταναστών από τις χώρες του Νότου και τα νέα μέλη από τα Βαλκάνια. Την ίδια ώρα τα κόμματα που μετατρέπουν σε σημαία τους την αντιμεταναστευτική ρητορική κερδίζουν έδαφος.
Η ελεύθερη μετακίνηση προϊόντων και υπηρεσιών, με τη σειρά της, ευθύνεται εν μέρει και για την τρέχουσα κατάσταση. Η δημιουργία της Ευρωζώνης υποχρέωσε κράτη με πολύ διαφορετικούς ρυθμούς ανάπτυξης αλλά και επίπεδα ανταγωνιστικότητας να υιοθετήσουν το κοινό νόμισμα με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν (όπως ήδη γνωρίζουμε όλοι) σημαντικές ανισορροπίες στα εμπορικά ισοζύγια των χωρών της περιφέρειας προς όφελος... της Γερμανίας.
Αυτό το στοιχείο υποβαθμίζεται μέσω αχαλίνωτου δανεισμού των πιο «αδύναμων» κρατών - μελών που είχαν απολέσει το μοναδικό τους «όπλο» αντίστασης, τη νομισματική πολιτική.
Ωστόσο, με τον καιρό, οι εξελίξεις αναδεικνύουν πως η... πραγματική αχίλλειος πτέρνα των κανόνων της ενιαίας αγοράς είναι η ελεύθερη μετακίνηση κεφαλαίων.
Τo πρόβλημα των διαφορετικών ρυθμιστικών κανόνων των εθνικών τραπεζικών συστημάτων είχε οδηγήσει τις Βρυξέλλες σε ψευδο-προσπάθειες «ομογενοποίησής» τους, επιτρέποντας όμως στο Βέλγιο, την Αυστρία και το Λουξεμβούργο να εξαιρεθούν από την οδηγία «αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών» ανάμεσα στις τραπεζικές αρχές.

Ανοιχτή πληγή

Η ανομοιογένεια των τραπεζικών συστημάτων οδήγησε αρχικά σε φυγή κεφαλαίων από ορισμένα κράτη - μέλη σε άλλα με στόχο την αποφυγή φορολόγησης. Ωστόσο, μετά το ξέσπασμα της κρίσης, η αρχή της ελεύθερης μετακίνησης κεφαλαίων μετατράπηκε σε ανοιχτή πληγή για τις χώρες του Νότου, καθώς η αβεβαιότητα και η αστάθεια οδήγησαν στη μεταφορά κεφαλαίων προς τα «θησαυροφυλάκια» (έτσι όπως θέλουν να τα παρουσιάζουν) του Βορρά.

Πηγή: «ΤΟΠΟΝΤΙΚΙ»