Οι Γερμανοί, έχουν πλέον υλικό συμφέρον από μια Ελλάδα που θα βρίσκεται υπό συνεχή χρεοκοπία...

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Επίδειξη δύναμης έκανε η Γερμανία ανοίγοντας τη συζήτηση για την τύχη του ελληνικού δημόσιου χρέους, μπαίνοντας στην τελική ευθεία της προεκλογικής εκστρατείας. Η ανακίνηση του θέματος από τη μεριά του κόμματος της Άνγκελα Μέρκελ ένα σχεδόν μήνα πριν από τις εκλογές δεν αποτέλεσε αμυντική κίνηση που έγινε υπό την πίεση των Σοσιαλδημοκρατών, οι οποίοι επιδίωξαν έτσι να στριμώξουν τη γερμανική Δεξιά, αποκαλύπτοντας προς άγρα ψήφων τη μετεκλογική ατζέντα, ή υπό την πίεση λαϊκίστικων φυλλάδων όπως η Bild, που κυκλοφόρησε ακόμη και σειρά αφισών υπό το γενικό τίτλο «Ούτε ευρώ για την Ελλάδα».
Το άνοιγμα της συζήτησης για το ελληνικό δημόσιο χρέος αποτέλεσε μια επιθετική κίνηση από τη μεριά του Βερολίνου που δεν στόχευε στη Γερμανία, ούτε καν στην Ελλάδα ή την Ευρωζώνη• κατευθυνόταν στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού και έδειχνε ότι για την Ελλάδα αν κάποιος αποφασίζει αυτός είναι η Γερμανία. Κανένας άλλος!

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το θέμα ανακινήθηκε μετά την επίσκεψη του Αντώνη Σαμαρά στην Ουάσιγκτον και τη συνάντηση του με τον Αμερικανό Πρόεδρο, Μπαράκ Ομπάμα. Στο Λευκό Οίκο, βάσει πληροφοριών, συζητήθηκε και συμφωνήθηκε η «διευκόλυνση» της Αθήνας ώστε το 2014 να βγει στις αγορές χωρίς να σημειωθούν απρόβλεπτα και να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό που διαπιστωμένα πλέον υφίσταται και, σύμφωνα με το ΔΝΤ, για τα έτη 2014 και 2015 ανέρχεται γύρω στα 10 δις ευρώ.

Η κίνηση του Σαμαρά, πέραν των θετικών συνεπειών που θα έχει στο εσωτερικό της χώρας, δεν στερείται γεωπολιτικού αντίκτυπου, πολύ περισσότερο αν λάβουμε υπόψη μας την ένταση που εσχάτως υποβόσκει στις σχέσεις μεταξύ Γερμανίας και Η ΠΑ.
Το... χέρι φιλίας της αμερικανικής υπερδύναμης θα σήμαινε το δίχως άλλο πλήγμα για τα γερμανικά συμφέροντα και αμφισβήτηση του δικαιώματος του Βερολίνου να αποφασίζει μόνο του για τα της Ευρωζώνης, αξιοποιώντας, φυσικά, την παροιμιώδη υποτέλεια των υπόλοιπων κυβερνήσεων που έχουν παραιτηθεί από τα κυριαρχικά τους δικαιώματα. Αυτή ακριβώς τη βελούδινη επέμβαση επιχείρησε να αποτρέψει η «νέα σιδηρά κυρία της Ευρώπης», όπως τη χαρακτηρίζει το περιοδικό Fortune σε πεντασέλιδο αφιέρωμά του, στο οποίο δεν παρέλειπε να υπογραμμίσει πόσο μισητή έχει γίνει σε λαούς όπως ο ελληνικός εξαιτίας της εμμονής της στην πολιτική της λιτότητας.

Δεν αρκούν οι ήπιες λύσεις

Ο στόχος, μάλιστα, του Δ' Ράιχ, να καταστήσει σαφές στην Ουάσιγκτον και την Αθήνα ότι αυτό αποφασίζει για το χρέος της Ελλάδας, εξυπηρετήθηκε ακόμη και μέσα από την πανσπερμία διαφορετικών ενίοτε και αντικρουόμενων προσεγγίσεων που κατατέθηκαν στη σχετική συζήτηση από τη στιγμή που ο τελικός λόγος ανήκει στη Γερμανία.

Προς το παρόν δύο φαίνεται να είναι οι λύσεις που προκρίνονται για το ελληνικό δημόσιο χρέος, υπό την αυστηρή, μάλιστα, προϋπόθεση της επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος φέτος, έστω και με τη χρήση μεθόδων... δημιουργικής λογιστικής.
Η πρώτη περιλαμβάνει τις ήπιες μορφές απομείωσης του ελληνικού δημόσιου χρέους. Ειδικότερα, νέα μείωση των επιτοκίων δανεισμού -αυτή τη στιγμή κυμαίνονται στο επιτόκιο του Εuribol συν μισή ποσοστιαία μονάδα- και επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής. Το επιτόκιο, ωστόσο, είναι ήδη τόσο χαμηλό που ακόμη και η κατάργηση της μισής ποσοστιαίας μονάδας δεν πρόκειται να εξοικονομήσει παρά μισό δισεκατομμύριο ευρώ, σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις.

Το δεύτερο σχέδιο, της μετάθεσης για το μέλλον ορισμένων πληρωμών που πρέπει να γίνουν το 2014 και το 2015 (ύψους 24,9 και 16,4 δις αντίστοιχα), δίνει λύση σ' ένα υπαρκτό πρόβλημα έλλειψης των αναγκαίων πόρων, από την άλλη μεριά όμως δεν επηρεάζει καθόλου το ύψος του δημόσιου χρέους, που, όπως έδειξαν και τα πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, είναι δυσθεώρητο. Το σημαντικότερο, δε, είναι ότι ακολουθεί μια ανεξέλεγκτη πορεία, παρά την εφιαλτική λιτότητα που επιβάλλεται επί σχεδόν τέσσερα συνεχή χρόνια. 

Συγκεκριμένα, στο τέλος του Ιουνίου του 2013 το δημόσιο χρέος ξεπέρασε τα 321 δις ευρώ ή 180% του ΑΕΠ, όταν ένα χρόνο πριν, στο τέλος του Ιουνίου του 2012, ανερχόταν σε 303 δις ευρώ. Επομένως, μέσα σ' ένα χρόνο αυξήθηκε κατά 18 δις ευρώ! Και να φανταστεί κανείς ότι η «χημειοθεραπεία» το Μάιο του 2010 ξεκίνησε με ονομαστικό στόχο τη συγκράτηση του δημόσιου χρέους. Αυτό κι αν είναι success story...

Μέσα σε αυτό το αρχιπέλαγος δανεικών, που πλέον το μεγαλύτερο μέρος τους δημιουργήθηκε επί «διάσωσης» και όχι τα χρόνια της ευημερίας που οι Έλληνες συνταξιούχοι υποτίθεται ότι καλοπερνούσαν, τα οφέλη που μπορεί να δημιουργήσουν οι παραπάνω ήπιες λύσεις δεν ισοδυναμούν ούτε καν με σταγόνα. «Είναι πολλά τα λεφτά» του ελληνικού δημόσιου χρέους, έτσι ώστε επιδερμικές παρεμβάσεις, που μπορεί να είχαν αποτέλεσμα σε άλλες περιπτώσεις, δεν θα καταφέρουν να λύσουν τώρα το πρόβλημα.

Αναπόφευκτο το νέο «κούρεμα»

Υπ' αυτό το πρίσμα ένα νέο «κούρεμα» του δημόσιου χρέους είναι αναπόφευκτο, όσο κι αν το ξορκίζει η πολιτική ηγεσία της Γερμανίας -που φροντίζει, ωστόσο, να μην το αποκλείει- και όρος εκ των ων ουκ άνευ για να χαρακτηριστεί βιώσιμο, έτσι ώστε να μπορεί το ΔΝΤ να συνεχίσει να συμμετέχει στο πρόγραμμα δανειοδότησης ή αν αποφασίσει να φύγει να μην το κάνει ηχηρά. Η διαγραφή μέρους του ελληνικού χρέους όμως -και μιλάμε τουλάχιστον για τα ομόλογα που λήγουν την επόμενη διετία- δεν είναι μόνο αναπόφευκτη. Είναι και κοινωνικά δίκαιη. Αρκεί να σκεφτούμε ότι το μεγαλύτερο μέρος τους το κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης, που ένα σημαντικό μέρος των ελληνικών ομολόγων το απέκτησαν με έκπτωση.

Επίσης, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι ειδικά οι χώρες του ευρωπαϊκού Κέντρου έχουν μέχρι στιγμής θησαυρίσει από την κρίση στην περιφέρεια της Ευρωζώνης. Μόνο η Γερμανία από το ξέσπασμα της κρίσης μέχρι τώρα, σύμφωνα με την Deutsche Welle, έχει κερδίσει έμμεσα 40 δις ευρώ λόγω της πτώσης των επιτοκίων με τα οποία δανείζεται και επίσης από την αυξημένη ζήτηση που καταγράφηκε μεταξύ των επενδυτών προς τις δικές της εκδόσεις ομολόγων.

Η Γερμανία, ωστόσο, δεν υποδεικνύει από τώρα μόνο το ποιος αποφασίζει για την τύχη του ελληνικού χρέους, αναθέτοντας στην ελληνική κυβέρνηση το ρόλο του παθητικού αποδέκτη κάθε απόφασης, αλλά και τους όρους της επόμενης αναδιάρθρωσης που πολύ πιθανόν θα αποτελείται από ένα μείγμα λύσεων, περιλαμβάνοντας και ήπιες λύσεις, όπως η επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής. Δεν αποκλείεται δε να συνοδευτεί κι από νέο δάνειο, γύρω στα 10 δις ευρώ, πουαναμφισβήτητα θα αποτελεί τη χειρότερη και πιο σκανδαλώδη εξέλιξη. Η χορήγηση νέων δανείων σε μια οικονομία που έχει «γονατίσει» από τα δάνεια ισοδυναμεί με λάδι στη φωτιά.

Οι όροι αυτή τη φορά θα είναι πολύ χειρότεροι από εκείνους που συνόδευσαν το πρώτο και το δεύτερο δάνειο, καθώς δεν θα αποτελούνται μόνο από νέες απολύσεις και περισσότερες περικοπές στην Υγεία και την Παιδεία. Το ποιοτικά νέο στοιχείο του τρίτου και φαρμακερού Μνημονίου είναι ότι, όπως πρόσφατα ζήτησαν οι Γερμανοί βιομήχανοι, θα περιλαμβάνει υποθήκευση της ελληνικής δημόσιας περιουσίας: από ΔΕΚΟ μέχρι φυσικό πλούτο (νησιά, ακτές, βουνά κ.ά.), τα οποία θα περάσουν στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕSΜ) μέχρι να καταφέρει η Ελλάδα να αποπληρώσει τα χρέη της. Δηλαδή ποτέ! Και γ' αυτό θα έχουν φροντίσει οι ίδιοι οι Γερμανοί, που θα έχουν πλέον υλικό συμφέρον από μια Ελλάδα που θα βρίσκεται υπό συνεχή χρεοκοπία... 

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Επίκαιρα»

Πηγή: ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ