«Ποσοτική χαλάρωση» και άλλα παραμύθια….

Tου Όθωνα Κουμαρέλλα

Στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας και μάλιστα μόλις δύο ημέρες πριν τις εκλογές της 25^η Ιανουαρίου 2015 -που μέλει να αποδειχτούν ιστορικής σημασίας για την ίδια την χώρα και τον ελληνικό λαό-, οι αποφάσεις του μεσιέ Ντράγκι και της ΕΚΤ να «μπουκώσει» με φρέσκο χρήμα τις «αναξιοπαθούσες» τράπεζες του ευρωσυστήματος, δεν θα μπορούσαν ποτέ να περάσουν απαρατήρητες και να μην αποτελέσουν σημείο αιχμής στην αντιπαράθεση μεταξύ των διεκδικητών της εξουσίας.

Ωσάν τον πνιγμένο που πιάνεται από τα μαλλιά του ο Σαμαράς προσπάθησε να παρουσιάσει τις αποφάσεις αυτές περί «ποσοτικής χαλάρωσης», περίπου με ελικόπτερα που θα υπερίπτανται πάνω από τη χώρα και θα πετούν χρήματα εάν και εφ’ όσον επανεκλεγεί ο ίδιος στην πρωθυπουργία της χώρας.

Πιο συγκρατημένα βέβαια, αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ έσπευσε να θεωρήσει την ποσοτική χαλάρωση ως μια νέα μεγάλη ευκαιρία που προσθέτει στα διαπραγματευτικά του «ατού».

Προφανώς τίποτε απ’ όλα αυτά που ακούγονται δεν ισχύει. Ούτε πρόκειται να δούμε, ακόμα και με τηλεσκόπιο, δεκαράκι τσακιστό από τον πακτωλό των 1 τρις και παραπάνω ευρώ που εξάγγειλε ο Ντράγκι ως πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Στις τράπεζες απευθύνεται και αυτές αφορά. Αποκλειστικά. Αντίθετα οι αρνητικές συνέπειες από τέτοιου είδους πολιτικές είναι που μας αφορούν όλους και κατέστησαν αυτό το σημείωμα αναγκαίο.

Στην πραγματικότητα οι αποφάσεις περί ποσοτικής χαλάρωσης του Ντράγκι και της ΕΚΤ δεν είναι τίποτε άλλο παρά η απόδειξη του τερματικού χαρακτήρα της κρίσης που έχει περιέλθει η ευρωζώνη και η απόλυτη αδυναμία των ευρωπαϊκών θεσμών να παρέμβουν θετικά για να αποτραπούν τα χειρότερα.

Εγκλωβισμένοι στη μονεταριστική λογική αποκλειστικής υποστήριξης των τραπεζών, αρνούνται να δουν τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας και να ενισχύσουν την ενεργό ζήτηση, η οποία με τη σειρά της θα δημιουργήσει προϋποθέσεις παραγωγικών επενδύσεων για την κάλυψή της. Έτσι, διοχετεύουν χρήματα που δημιουργούν από το μηδέν με αποκλειστικό σκοπό τη στήριξη ενός αδηφάγου τραπεζικού συστήματος, που έχει αποκοπεί -εδώ και πολλά χρόνια- από την πραγματική οικονομία και λειτουργεί αποκλειστικά ως μια μαύρη τρύπα που απορροφά κάθε πόρο.

Όσο μάλιστα αυτή η μαύρη τρύπα μεγαλώνει, απορροφώντας κάθε ικμάδα από την πραγματική οικονομία, τόσο η κρίση μεγαλώνει και καθίσταται μη αναστρέψιμη, με συμπτώματα την ύφεση τον αποπληθωρισμό, το δραματικό άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των χαμηλών εισοδημάτων και των υψηλών, την ανεργία, τη φτώχεια, την κατάλυση κάθε έννοιας κοινωνικού κράτους, την κατάλυση της ίδιας της Δημοκρατίας, καθιστώντας αναπόφευκτη μια χωρίς προηγούμενο πολεμική σύγκρουση, που θα έλθει ως η τελική λύση του αδιεξόδου.

Βεβαίως όλα τα μέτρα που μέχρι τώρα έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση της κρίσης, όπως και αυτό τώρα της ποσοτικής χαλάρωσης, στηρίζονται σε ένα ιδεολόγημα, που θέλει τις τράπεζες ως το μοναδικό φορέα παροχής ρευστότητας στην οικονομία και συνεπώς η συστηματική και με κάθε κόστος στήριξη και τροφοδότησή τους, αποτελεί συνθήκη απολύτως αναγκαία για τη λειτουργία της οικονομίας. Στη πράξη όμως αποδεικνύεται, ότι η συνθήκη αυτή δεν είναι καθόλου ικανή να ανταποκριθεί στις ανάγκες μιας οικονομίας που μαστίζεται από την ταυτόχρονη πτώση της ζήτησης και της παραγωγής. Αφού για να υπάρξει επιστροφή πόρων στην πραγματική οικονομία, έστω μέσω τραπεζικών δανείων, πρέπει να υπάρξουν συνθήκες αύξησης των αναγκών για παραγωγή και άρα κερδοφόρων τοποθετήσεων εκεί. Ωστόσο λόγω της συστηματικής μείωσης της ενεργού ζήτησης, που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αντίστοιχη μείωση των πραγματικών εισοδημάτων των λαϊκών στρωμάτων, ως αντιστάθμιση των μέτρων ενίσχυσης των τραπεζών, δεν μπορούν να υπάρξουν τέτοιου είδους κερδοφόρες τοποθετήσεις σε παραγωγικές επενδύσεις, τουλάχιστον στην κλίμακα που θα μπορούσαν να φέρουν θετικό αποτέλεσμα. Ούτε οι τράπεζες πρόκειται να ανοίξουν τις στρόφιγγες χρηματοδότησης τέτοιων παρακινδυνευμένων εν πολλοίς επενδύσεων, τη στιγμή που μπορούν τα διαθέσιμα κεφάλαια που τους προσφέρονται αφειδώς -και μέσω της ποσοτικής χαλάρωσης- να τα χρησιμοποιούν για πλέον κερδοφόρες τοποθετήσεις στις χρηματαγορές.

Έτσι, η αλόγιστη τροφοδότηση με κάθε διαθέσιμο πόρο των τραπεζών, οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερη μείωση τη ζήτηση και σε αντίστοιχη μείωση της παραγωγικής διαδικασίας, με συνέπεια τα κεφάλαια που θα μπορούσαν να διατεθούν προς επένδυση να υποχρεώνονται νομοτελειακά να κατευθυνθούν σε κερδοσκοπικές τοποθετήσεις στις παγκόσμιες χρηματαγορές, δημιουργώντας νέες φούσκες και νέες ανάγκες απορρόφησης και άλλων πόρων από την πραγματική οικονομία. Πρόκειται για ένα φαύλο κύκλο που οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερο βάθεμα την κρίση, σε ακόμα μεγαλύτερα δεινά τους λαούς.

Υπ’ αυτή την έννοια η απόφαση Ντράγκι για ποσοτική χαλάρωση με απορρόφηση από την ΕΚΤ κάθε είδους «χαρτούρας» και ενίσχυσης έτσι των τραπεζών πραγματικά εκ του μηδενός, μόνο ως μια απέλπιδα προσπάθεια μπορεί να ειδωθεί. Μια τελευταία προσπάθεια, διαφύλαξης των κεκτημένων μιας δράκας τραπεζιτών, και μέσω της αύξησης της κερδοφορίας των τραπεζών, διάσωσης του ευρώ. Είναι μια απέλπιδα προσπάθεια να συντηρηθεί ένα σύστημα που βρίσκεται σε προϊούσα σήψη.

Σε καμιά περίπτωση μέσω της ποσοτικής χαλάρωσης δεν απορροφάται, ούτε αμοιβαιοποιείται το χρέος, όπως ηλιθιωδώς ισχυρίζονται ορισμένοι. Αυτό θα συνεχίσει να αυξάνει με εντεινόμενους μάλιστα ρυθμούς, που το ίδιο το μέτρο της QE έρχεται να διευκολύνει. Ούτε η αναμενόμενη περαιτέρω πτώση της αξίας του ευρώ πρόκειται να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας στην παρούσα φάση.

Για το λόγο αυτό, οι πανηγυρισμοί στην Αθήνα για τις αποφάσεις Ντράγκι καμία σχέση δεν έχουν με το τι πραγματικά συμβαίνει, αφού κανένα όφελος δεν πρόκειται να προκύψει για την Ελλάδα από αυτές τις αποφάσεις. Αντίθετα η συμμετοχή και των ελληνικών τραπεζών σε αυτή τη διαδικασία θα αποτελέσει ένα ακόμα «καθρεφτάκι» προς τους ιθαγενείς, προκειμένου να δεχθούν με όσο το δυνατό λιγότερες αντιστάσεις τα νέα προγράμματα φτωχοποίησης του λαού και εκποίησης της χώρας.

Ας ελπίσουμε -και παρά τις προσωπικές μου έντονες επιφυλάξεις-, ότι η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από την εκλογική διαδικασία της Κυριακής 25^ης του Γενάρη, που φαίνεται πλέον καθαρά, ότι θα είναι μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, να μην υποκύψει στις πιέσεις και ακολουθώντας τη «φωνή» της λογικής και των συμφερόντων της πατρίδας και του λαού μας, να μην πέσει στη παγίδα και να προχωρήσει στο δρόμο της -έστω σταδιακής- απεμπλοκής από τους μηχανισμούς «ευθανασίας» των ίδιων των λαών.

Πηγή: «ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑ - Ε.ΠΑ.Μ.»