Το κουρδικό Μεσολόγγι

Του Σταύρου Λυγερού

Οι Αμερικανοί αδυνατούν να επιβάλουν μία νέα βιώσιμη τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή, με αποτέλεσμα να ακολουθούν αντιφατική πολιτική

Η μετά από πολύμηνη ασφυκτική πολιορκία και διείσδυση των τζιχαντιστών στην παραμεθόριο κουρδική πόλη Κομπάνι στη Βόρεια Συρία, απειλεί να μετατρέψει για μία ακόμη φορά τους Κούρδους στα μεγάλα θύματα του εν εξελίξει γεωπολιτικού παιγνίου στη Μέση Ανατολή. Οι οπλισμένοι με ελαφρά όπλα Κούρδοι μαχητές αμύνονται πόρτα – πόρτα απέναντι στους βαριά οπλισμένους φανατικούς ισλαμιστές. Υπενθυμίζουμε πως όταν αυτοί είχαν καταλάβει τη Μοσούλη στο Βόρειο Ιράκ, είχαν αποσπάσει όλο τον βαρύ και σύγχρονο αμερικανικό οπλισμό του Ιρακινού σώματος στρατού που έδρευε εκεί.

Αν και θεωρείται δεδομένο ότι η άλωση της Κομπάνι θα οδηγήσει σε μαζική σφαγή, η διεθνής κοινότητα δεν κάνει τίποτα για να την αποτρέψει. Μέχρι πρότινος, οι αμερικανοί απέφευγαν να βομβαρδίσουν θέσεις των πολιορκητών.

Αλλά και τώρα που τις βομβαρδίζουν αποδεικνύονται ανίκανοι να επηρεάσουν αποφασιστικά την κατάσταση στο πεδίο της μάχης. Οι τζιχαντιστές έχουν προσαρμόσει την τακτική τους, με αποτέλεσμα να υφίστανται μικρές απώλειες από τις βόμβες και τους πυραύλους.

Την επικείμενη σφαγή μπορούν να αποτρέψουν τα τουρκικά τεθωρακισμένα, τα οποία είναι παραταγμένα στη μεθόριο και μέχρι στιγμής παρακολουθούν από απόσταση αναπνοής τις συγκρούσεις, χωρίς να παρεμβαίνουν. Η Άγκυρα, έχει θέσει ως όρο για να συμμετάσχει εμπράκτως στον πόλεμο εναντίον του χαλιφάτου, να δεσμευτούν οι ΗΠΑ όχι μόνο ότι θα ανατρέψουν με τα όπλα το καθεστώς Άσαντ, αλλά και ότι θα αναγνωρίσουν στην Τουρκία πρωτεύοντα ρόλο στον έλεγχο της Συρίας.

Ο ρόλος της Άγκυρας

Είναι κοινό μυστικό ότι το Χαλιφάτο γιγαντώθηκε επειδή χρηματοδοτήθηκε πλουσιοπάροχα από τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κι επειδή εμμέσως πλην σαφώς υποστηρίχθηκε από την Τουρκία. Σύμφωνα με ρεπορτάζ δυτικών αλλά και τουρκικών ΜΜΕ, στο τουρκικό έδαφος λειτουργούν άτυπα κέντρα στρατολόγησης τζιχαντιστών, βάσεις επιμελητείας (στη συνοριακή ζώνη) και νοσοκομείο για την περίθαλψη τραυματιών τζιχαντιστών. Είναι κοινό μυστικό, άλλωστε, πως οι φανατικοί ισλαμιστές που έρχονται από το εξωτερικό για να πολεμήσουν, εισέρχονται στη Συρία από την Τουρκία. Δεν είναι τυχαίο, βεβαίως, ότι η Άγκυρα δεν έχει χαρακτηρίσει το Χαλιφάτο τρομοκρατική οργάνωση.

Η στάση της Τουρκίας δεν οφείλεται μόνο στον νεοθωμανικό μεγαλοϊδεατισμό. Στόχο έχει και την στρατιωτική συντριβή της κουρδικής οντότητας στη Βόρεια Συρία, η οποία πολιτικά ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από το ΡΚΚ. Για την υποστήριξή της προς το Χαλιφάτο, η Άγκυρα του έχει ζητήσει να κάνει τη βρώμικη δουλειά. Αυτός είναι ο λόγος που οι τζιχαντιστές εδώ και ενάμισι χρόνο πολιορκούν και πραγματοποιούν συνεχείς επιθέσεις εναντίον του στρατηγικής σημασίας κουρδικού καντονιού Κομπάνι. Από τον περασμένο μήνα, μάλιστα, μετέφεραν τανκς και βαρύ αμερικανικό οπλισμό σε αυτό το μέτωπο για να κάμψουν την αντίσταση των Κούρδων.

Οι τούρκοι τρίβουν τα χέρια τους και ανυπομονούν να πέσει το Κομπάνι. Εάν αυτό συμβεί, θα αποκλειστεί και θα πέσει στα χέρια των τζιχαντιστών και το δυτικότερο κουρδικό καντόνι. Αυτό σημαίνει ότι θα μείνει μόνο το ανατολικό καντόνι, το οποίο για να επιβιώσει θα υποχρεωθεί να προσαρτηθεί στο κουρδικό κρατίδιο του Βορείου Ιράκ. Μία τέτοια εξέλιξη βολεύει πολύ την Άγκυρα.

Ο Οτσαλάν προειδοποίησε τον Ερντογάν ότι αν πέσει το Κομπάνι θα τερματιστούν οι συνομιλίες για ειρηνική λύση του Κουρδικού στην Τουρκία. Από την Κωνσταντινούπολη μέχρι το Ντιγιαρμπακίρ οι Κούρδοι έχουν ήδη κατεβεί στους δρόμους, απειλώντας ότι θα επαναλάβουν όχι μόνο τις διαδηλώσεις, αλλά και τις αντάρτικες επιθέσεις.

Συνυπεύθυνη η Ουάσιγκτον

Την τουρκική υποστήριξη προς το Χαλιφάτο δεν την αποδεικνύουν μόνο αποκαλυπτικά ρεπορτάζ των δυτικών ΜΜΕ και εκθέσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Την ομολόγησε δικαίως και ο μέχρι πρότινος αμερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα, Ρικιαρντόνε. Την ομολόγησε και ο ίδιος ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάιντεν. Η ειλικρίνειά τους, όμως, του κόστισε. Αν και στην Ουάσιγκτον είναι δυσαρεστημένοι με τη νεοθωμανική Τουρκία, συνεχίζουν να τη θεωρούν κομβικό κράτος για την πολιτική τους. Αυτός είναι ο λόγος που ο Τζο Μπάιντεν υποχρεώθηκε να απολογηθεί στον Ερντογάν για τη δήλωσή του.

Η Ουάσιγκτον, άλλωστε, είναι συνυπεύθυνη για τη σημερινή κατάσταση. Όχι μόνο λόγω της στρατιωτικής επέμβασης στο Ιράκ το 2003, αλλά και επειδή επανέλαβε το λάθος που είχε διαπράξει στο Αφγανιστάν όταν εξόπλισε και εκπαίδευσε τους Ταλιμπάν για να πολεμήσουν το τότε φιλοσοβιετικό καθεστώς. Τώρα όχι μόνο ανέχτηκε τους τζιχαντιστές, αλλά και τους βοήθησε ποικιλοτρόπως προκειμένου να επιτύχει την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ. Για να μην φανεί, μάλιστα, ότι τους βοηθάει, η Δύση βάφτισε το κρέας ψάρι. Εμφανιζόταν να βοηθάει τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό, ενώ ήταν κοινό μυστικό ότι η μεγάλη πλειονότητα των μαχητών του εντός Συρίας ήταν φανατικοί ισλαμιστές.

Οι αμερικανοί επιδίωξαν την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ, κυρίως για να εκριζώσουν το μοναδικό ρωσικό έρεισμα στη Μεσόγειο. Οι Ισραηλινοί το επιδιώκουν για να κόψουν τον διάδρομο που συνδέει το Ιράν με τη σιιτική Χεζμπολάχ του Λιβάνου, μέσω των σιιτών του Ιράκ και της Συρίας του Άσαντ. Πιστεύουν ότι μόνο έτσι μπορούν να αποδυναμώσουν τη Χεζμπολάχ, τη μοναδική ένοπλη οργάνωση που κατάφερε να αναχαιτίσει τον Ισραηλινό στρατό (2006). Οι νεοθωμανοί του Ερντογάν το επιδιώκουν για να εντάξουν στη σφαίρα επιρροής τους τη μετά Άσαντ Συρία. Τέλος, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα άλλα εμιράτα του Κόλπου το επιδιώκουν για να δημιουργήσουν μία σουνιτική Συρία και κατ’ αυτό τον τρόπο να περιορίσουν την επιρροή της Τεχεράνης.

Η Δύση υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει την στάση ανοχής που τηρούσε λόγω του κλίματος που δημιούργησαν στη δυτική κοινή γνώμη οι τελετουργικοί αποκεφαλισμοί. Δεν έχει παραιτηθεί όμως από τον στόχο της ανατροπής του καθεστώτος Άσαντ, παρότι αυτή μπορεί να ολοκληρώσει το χάος και να συμπαρασύρει τον Λίβανο.

Στην πραγματικότητα, οι αμερικανοί αδυνατούν να επιβάλουν μία νέα βιώσιμη τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή, με αποτέλεσμα να ακολουθούν αντιφατική πολιτική. Αυτός είναι και ο λόγος που, ενώ επιδιώκουν να αποδυναμώσουν το Χαλιφάτο, είναι αμφίβολο εάν είναι αποφασισμένες να το εξαλείψουν.

Πηγή: «Επίκαιρα»