Η Ιταλία σώζει την τιμή της Ευρώπης

Του Ακη Κοσώνα

Αυτό έκανε. Έσωσε την τιμή της Ευρώπης. Έβαλε τους ευρωπαίους να ξανασκεφτούν τι είναι όλη αυτή η αλητεία που υφίστανται με τους «υγιείς, ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς», την εκτεταμένη ύφεση, τα λουκέτα στα μαγαζιά, την πτώση των οικογενειακών εισοδημάτων, την συνεχή μείωση μισθών και συντάξεων, την πτώση της κατανάλωσης, τα δανεικά για τα μαθήματα των παιδιών, τις πιστωτικές κάρτες, τα τοκογλυφικά δάνεια στις τράπεζες, τη διαρκή υποβάθμιση της ζωής τους. Την εσωτερική υποτίμηση όσων μετέχουν στο ευρώ, μια και έχουν απωλέσει τη δυνατότητα να κάνουν υποτίμηση ή ότι θέλουν με το νόμισμά τους αφού δεν έχουν νόμισμα: Έχουν τραπεζογραμμάτιο των ισχυρών που το επέβαλαν στους δορυφόρους τους και στις εξαρτημένες, αδύναμες οικονομικά χώρες. Το έκαναν μάλιστα να φαίνεται σαν κατάκτηση, ώστε ορισμένες χώρες όπως η Ελλάδα, έδιναν ψευδή στοιχεία «έτσι ώστε να πιάσουν τους όρους της σύγκλισης για την ΟΝΕ» (θυμάστε τις σημιτοεκφράσεις της περιόδου 1996-2 χιλιάδες κάτι;) και να κατορθώσουν να διαβούν τις πύλες του παραδείσου που λεγόταν ευρώ.

Αυτή την παγίδα με το νόμισμα την επεσήμανε σωστά και απλά ο ρώσος πρόεδρος, πρωθυπουργός τότε, Βλαντιμίρ Πούτιν στις 2 Φεβρουαρίου 2012 μιλώντας στο διεθνές φόρουμ «Ρωσία 2012»: «Η Ελλάδα στερήθηκε τεχνητά της δυνατότητας να εξυγιάνει την οικονομία της», δήλωσε ο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Πως έγινε αυτό; «Της στέρησαν τη δυνατότητα να υποτιμήσει το εθνικό της νόμισμα, άρα της στέρησαν τη δυνατότητα αύξησης της ρευστότητας, εφόσον δεν διέθετε δικό της νομισματικό κέντρο» είπε ο Πούτιν, επισημαίνοντας ότι έτσι, απέμεινε μόνο ένας διαθέσιμος τρόπος: «Η απευθείας μείωση των κοινωνικών δαπανών και η αύξηση της ανταγωνιστικότητας σε αυτή τη βάση, διότι για να επανεξοπλίσεις όλη την οικονομία, τη βιομηχανία, τον πραγματικό τομέα της οικονομίας χωρίς επενδύσεις είναι αδύνατο. Αλλά και να προσελκύσεις επενδύσεις σε αυτήν την κατάσταση είναι επίσης αδύνατο». 

Την ίδια μέρα και στο ίδιο φόρουμ ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν προέβλεπε ότι η σχέση Ελλάδας και ευρώ δεν θα είναι μακρά. Εκτίμησε ότι η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει και πιθανώς θα βγει από την ευρωζώνη: «Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι ουσιαστικά αδιέξοδη», είπε, «θα χρεοκοπήσουν. Στην πραγματικότητα έχουν ήδη χρεοκοπήσει. Το ερώτημα είναι κατά πόσο θα εγκαταλείψουν το ευρώ, το οποίο στην παρούσα φάση θεωρώ ότι είναι το πιο πιθανό σενάριο». Λίγους μήνες μετά, στις 17 Ιουνίου πέρυσι, ο ίδιος γράφει ότι η Ελλάδα ζούσε πολύ καλύτερα χωρίς το ευρώ και διαπιστώνει ότι το σημερινό πρόβλημα της χώρας οφείλεται στο ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχτισαν ένα κεντρικό νόμισμα χωρίς κεντρική κυβέρνηση. 

Σε μας και σε άλλους βέβαια, διέλαθε της προσοχής ότι άλλο πράγμα είναι το κεντρικό νόμισμα και άλλο η κεντρική οικονομική διεύθυνση. Όταν αυτή απέκτησε το πρόσωπο της Γερμανίας πήραμε το δρόμο που φοβόταν ο αείμνηστος γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Μιττεράν: Βαδίσαμε δηλαδή προς μια Γερμανική Ευρώπη (vers une Europe allemande και όχι προς μια Ευρωπαϊκή Γερμανία (vers une Allemagne europeenne) με άγνωστες τις αντιστάσεις των χωρών-μελών της ευρωζώνης σε αυτή την πορεία.

Ακόμα χειρότερο, δεν είναι γνωστό αν υπάρχουν αποθέματα αντίστασης σε μια δομική νεοφιλελεύθερη λιτότητα με σαφή προτεσταντικά χαρακτηριστικά τιμωρίας όσων εκφεύγουν του συγκεκριμένου προγράμματος προς τη νέα φτώχεια. 

Όλα αυτά μέχρι το βράδυ της Δευτέρας 25 Φεβρουαρίου 2013 που έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα των ιταλικών εκλογών. Τα αποτελέσματα ήταν και το πρώτο ουσιαστικό σημάδι αντίστασης ενός λαού, μιας χώρας με ισχυρή οικονομία ισχυρή ευρωπαϊκή παρουσία και ακόμα ισχυρότερο ρόλο στη διαμόρφωση των ισορροπιών στη γηραιά ήπειρο. Προς μεγάλη έκπληξη και δυσαρέσκεια των οπαδών της αρχής «ευρώ με κάθε θυσία» οι ιταλοί είπαν μπά, ας το αφήσουμε καλύτερα. Και δήλωσαν έτοιμοι για κάθε θυσία εκτός του συστήματος που τους υποβάλλει σε διαρκείς θυσίες χωρίς ορατό λόγο, πρόγραμμα, στόχο και όραμα. Χωρίς προοπτική.

Ο εκλεκτός των συστημικών λύσεων, διεθνής τραπεζίτης Μόντι καταποντίστηκε, αν και τον στήριξαν με φανατισμό ως διαρκή πρωθυπουργό όλες οι δυνάμεις του συστήματος εντός και κυρίως εκτός Ιταλίας. Ο ηγέτης της λεγόμενης κεντροαριστερής συμμαχίας Μπερσάνι (που αν και κεντροαριστερή παραδόξως την ήθελαν σε κυβερνητική συμμαχία με τον Μόντι όλες οι δεξιές, νεοφιλελεύθερες προτεσταντικές δυνάμεις του ευρώ και της Γερμανικής Ευρώπης) πήρε μεν την πρώτη θέση αλλά με διαφορά μισής (0,50%) ποσοστιαίας μονάδας από την δεξιά συμμαχία Μπερλουσκόνι. Που αν και δεξιός (και με σκληρούς δεξιούς εταίρους) δεν τον ήθελε καθόλου στην κυβέρνηση το σκληρό δεξιό νεοφιλελεύθερο σύμπλεγμα Βρυξελλών και Γερμανικής Ευρώπης.

Και ακριβώς πίσω από τους αυτούς ο ακτιβιστής ηθοποιός Μπέπε Γκρίλλο που θέτει τα ζητήματα με προκλητικό τρόπο, τόσο που κανείς καθεστωτικός (πολιτικοί, κόμματα, επιχειρηματίες, κανάλια, μμε) δεν περίμενε ότι θα φτάσει το 25% των ψήφων.

Ένας στους 4 Ιταλούς δηλαδή επιλέγει την ακραία μορφή διαμαρτυρίας και καταδίκης αυτών που συμβαίνουν στη χώρα του. Ένας στους 4 δεν έχει την παραμικρή διάθεση να κινηθεί «εντός των πλαισίων της συνταγματικής λογικής», να βοηθήσει δηλαδή με την ψήφο του να γίνει κυβέρνηση.

Γιατί; Μα επειδή ξέρει καλά ότι κυβέρνηση προερχόμενη από όσους οδήγησαν τα πράγματα εδώ (και το εδώ ισχύει επίσης για την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιρλανδία, με σεβασμό ασφαλώς στις επιμέρους διαφορές και τα χαρακτηριστικά κάθε κοινωνίας) δεν μπορεί να δώσει λύσεις εξόδου απο την κρίση. Τα πολιτικά σχήματα που συνθέτουν τις συστημικές κυβερνήσεις κινούνται σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο από το οποίο δεν θέλουν και δεν μπορούν να ξεφύγουν. Στην πραγματικότητα δεν ξέρουν πως να αντιμετωπίσουν αλλιώς τα πράγματα, οι διαφορετικές λύσεις δεν ανήκουν στο γνωστικό τους πεδίο. 

Τι θέλουν οι ιταλοί και ψήφισαν έτσι; Λοιπόν, μπορεί να μη θέλουν τίποτα. Θέλουν μόνο να καταδικάσουν τα παρακολουθήματα του διεθνούς ανώνυμου χρήματος, να τα στείλουν σπίτι τους, να πάρουν εκδίκηση για την καθημερινότητά τους που ξαφνικά έγινε θολή, θαμπή, βρώμικη και αδιέξοδη. Κι όταν τελειώσουν με αυτό το κομμάτι μπορεί να ασχοληθούν με την διακυβέρνηση της χώρας τους. Οι ιταλοί διάλεξαν τον πιο ηχηρό και πομπώδη τρόπο (είναι στη φύση και την ιστορία τους άλλωστε) για να ρεζιλέψουν τους εκπροσώπους του συστήματος.

Έκαναν μαζί δύο πράγματα, ανεπίτρεπτα για τους ατσαλάκωτους τραπεζίτες, τους σοβαρούς αναλυτές (κυρίως τους απο την αριστερά προερχόμενους), την Κομισσιόν και τον δυσλεκτικό Όλι Ρεν, τους γερμανούς (άτυπους ή και τυπικούς) προϊσταμένους όλων των προηγούμενων: Ψήφισαν τον «χαβαλετζή» Γκρίλο και τον απόβλητο (ηθικά και πολιτικά) Μπερλουσκόνι. Αυτόν που δεν τον (ξανα)ήθελε κανείς από το σύστημα. Αυτόν που όταν επανεμφανίστηκε προεκλογικά, οι ημιελεγχόμενες εταιρείες δημοσκόπησης του έδιναν 7-8%, λίγο μετά όταν έσφιξαν τα πράγματα και σκέφτηκαν «εντάξει, αλλά μην ξεφτιλιστούμε κιόλας...» τον πήγαν στο 10-12% και τον ανέβασαν τις τελευταίες μέρες με το ζόρι στο 20%. Ποσοστό ήδη σκανδαλώδες για το ιδιότυπο γερμανικό πολιτμπυρό που κυβερνάει την Ευρώπη. Αλλά ο επίσης ακραίος επιχειρηματίας τους το χάλασε και πήρε 30% .

Εφιαλτικό. Μαζί με τον Γκρίλο προκύπτει ένα ποσοστό της τάξης του 55% που δεν ψήφισε, αλλά ξεφώνισε. Γελοιοποίησε. Ανώριμη η Ιταλία. Υπονομεύει το ευρώ. Την Ενωμένη Ευρώπη. Το καθεστώς που αργά αλλά σταθερά επιβάλλει ο γερμανός νονός με τους ανά χώρα συνεργάτες του. Αλλά να που η συνταγή χαλάει από το Νότο. Βλέπετε, η Ιταλία ξέρει από νονούς. Και μάλιστα από πολύ παλιά.

Πηγή: tvxs