Μνημόνιο ή προτεκτοράτο;

Του Δημήτρη Καζάκη

Βγαίνουμε ή μένουμε στο μνημόνιο; Το δίλλημα αυτό αποδεικνύεται όλο και πιο παραπλανητικό, όπως αποδεικνύει και το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατέθεσε στη Βουλή ο Γκίκας Χαρδούβελης εκ μέρους της κυβερνώσας συμμορίας. Πάντως για τους πιστωτές της Ελλάδας, αλλά και τις αγορές, η απάντηση είναι δεδομένη. "Οι πιστωτές της Ελλάδας επιμένουν ότι η χώρα πρέπει να διατηρήσει την πρόσβαση σε κεφάλαια διάσωσης το επόμενο έτος, ακόμη και καθώς η κυβέρνηση επιδιώκει ένα σχεδόν ισορροπημένο προϋπολογισμό για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, δήλωσαν δύο αξιωματούχοι με γνώση του θέματος," αναμετάδωσε το Bloomberg (6/10).

Η εμπιστοσύνη των αγορών...

Και συνέχισε: "H βελτίωση των δημόσιων οικονομικών στην Ελλάδα, δεν έχουν πείσει τους εταίρους της ζώνης του ευρώ να αποδεχθούν το σχέδιο του Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά για την καθαρή έξοδο από τη διάσωση στα τέλη του 2014, δήλωσε αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να μείνει ανώνυμος επειδή οι ​​συνομιλίες είναι ιδιωτικές."

Την ίδια ώρα το ράλι των ελληνικών ομολόγων συνεχίζεται με το 10ετές ομόλογο να πιάνει επιτοκιακή απόδοση στη δευτερογενή 6,63% στις 9 Οκτωβρίου. Από 5,89% που είχε όταν ο 

Σαμαράς επισκέφθηκε την Μέρκελ και δήλωσε ότι η Ελλάδα ενδεχομένως να φύγει από το ΔΝΤ. Από τότε οι πιέσεις των αγορών αυξήθηκαν έντονα, μιας και τους είναι αδιανόητο να υπάρξει Ελλάδα χωρίς επιτροπεία, χωρίς αποικιοκρατική κηδεμονία.

Να τι αναμετάδιδε σχετικά το Bloomberg (7/10): "Τα ομόλογα της Ελλάδας ήταν εκείνα με τις χειρότερες επιδόσεις των κρατικών τίτλων τον περασμένο μήνα στη ζώνη του ευρώ, αφού ο Σαμαράς δήλωσε ότι η χώρα μπορεί να ζητήσει να γίνει αυτο-χρηματοδότηση και έτσι να παραιτηθεί από την οικονομική βοήθεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Η τρόικα των πιστωτών της χώρας - το ΔΝΤ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα - επιμένει ότι απαιτείται κάποια μορφή αξιόπιστης εξωτερικής βοήθειας, σύμφωνα με δύο αξιωματούχους με γνώση των συζητήσεων με την κυβέρνηση."

Ενώ ο David Schnautz, στρατηγικός αναλυτής σταθερού εισοδήματος του Γερμανικού τραπεζικού κολοσσού Commerzbank AG στη Νέα Υόρκη συμπλήρωσε: "Επιπλέον, η αγορά θέλει την τρόικα ως φύλακα για την Ελλάδα. Ειδικά μετά από τόσα δύσκολα χρόνια και με δεδομένη την εσωτερική πολιτική αβεβαιότητα, υπάρχει ένας μεγάλος κίνδυνος ότι η κόπωση της λιτότητας θα είναι τεράστια."

Τα λέμε όλα αυτά για να δείξουμε το είδος της "εμπιστοσύνης" που θέλουν να έχουν οι αγορές στην Ελλάδα. Ξέρουν πολύ καλά ότι χωρίς αποικιοκρατική κατοχή και κηδεμονία, το χρέος δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί με το σύνολο της περιουσίας των Ελλήνων και φοβούνται - δικαιολογημένα - ότι χωρίς τρόικα ο ελληνικός λαός θα τινάξει την μπάνκα στον αέρα από την "κόπωση" λόγω λιτότητας. Επομένως, όποιος επιμένει ότι πρέπει να τα βρούμε με τις αγορές, ότι με συναίνεση των δανειστών πρέπει να προχωρήσουμε, ότι πρέπει να επενδύσουμε στην "εμπιστοσύνη" των αγορών, καταδικάζει την χώρα και τον λαό της σε αποικιοκρατικά δεσμά επ' άπειρον. Με ή χωρίς μνημόνιο.

Νέα ευρωπαϊκή διακυβέρνηση...

Λέμε, με ή χωρίς μνημόνιο, γιατί ο προϋπολογισμός του 2015, του οποίου το προσχέδιο  κατατέθηκε την περασμένη Δευτέρα, είναι ο πρώτος που εντάσσεται επίσημα στο νέο καθεστώς της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης. Με άλλα λόγια είναι ο πρώτος που επίσημα πια τελεί υπό την "ενισχυμένη εποπτεία" της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δεν υπηρετεί τις δημοσιονομικές προτεραιότητες της εκάστοτε κυβέρνησης, αλλά τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το τελευταίο Δημοσιονομικό Σύμφωνο, το Σύμφωνο Σταθερότητας και τις οδηγίες των ευρωπαϊκών οργάνων. Με τον προϋπολογισμό αυτόν, η Ελλάδα χάνει και επίσημα το δικαίωμα στην σύνταξη ακόμη και του δικού της κρατικού προϋπολογισμού.

Δείτε τι λέει το ίδιο το προσχέδιο. "Σύμφωνα με τη νέα οικονομική διακυβέρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), όλες οι οικονομίες των κρατών - μελών της ΕΕ, υπόκεινται πλέον σε ενισχυμένη εποπτεία και υποχρεώσεις, οι οποίες απορρέουν από την υιοθέτηση του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, καθώς και τους κανονισμούς (six-pack και two-pack) για την ενίσχυση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και το Δημοσιονομικό Σύμφωνο (fiscal pact) που τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2013. Το νέο σύστημα διακυβέρνησης, πέρα από τις δημοσιονομικές στοχεύσεις, περιλαμβάνει πλέον και την παρακολούθηση των γενικότερων μακροοικονομικών ανισορροπιών. Κάθε κράτος - μέλος αξιολογείται με βάση έναν κατάλογο δεικτών (scoreboard) για την εξέλιξη των αγορών, των πιστώσεων προς τον ιδιωτικό τομέα, της ανεργίας, του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, του κόστους, των τιμών κ.λπ.".

Πρόκειται για τη σελίδα 10 του προσχεδίου. Τι μας λένε οι συντάκτες του; Ότι από εδώ και μπρος ο κρατικός προϋπολογισμός της Ελλάδας, όπως και των άλλων κρατών-μελών της ευρωζώνης, θα τελεί υπό "ενισχυμένη εποπτεία" και θα υπηρετεί αποκλειστικά τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τα σύμφωνα της ζώνης του ευρώ.

Ποιες είναι αυτές οι υποχρεώσεις; Μας τις λέει το ίδιο το προσχέδιο.

"Το νέο πλαίσιο δημοσιονομικής πειθαρχίας καθορίζει τις υποχρεώσεις κάθε κράτους-μέλους, οι οποίες περιλαμβάνουν:

-την τήρηση του κανόνα του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, (χρυσός κανόνας)

-τη διαμόρφωση μεσοπρόθεσμων στόχων (Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής),

-την εφαρμογή πολιτικών που οδηγούν σε διατηρήσιμα αποτελέσματα (μεταρρυθμίσεις),

-την πρόβλεψη για μηχανισμό αυτόματης διόρθωσης τυχόν αποκλίσεων από τους δημοσιονομικούς στόχους,

-την προληπτική εποπτεία του εθνικού προϋπολογισμού, (διαδικασία "ευρωπαϊκού εξαμήνου")

-τον έλεγχο του προϋπολογισμού και των μακροοικονομικών προβλέψεων από ανεξάρτητες εθνικές αρχές, (δημοσιονομικό συμβούλιο)

-την υπαγωγή σε καθεστώς «ενισχυμένης εποπτείας» και τη σύναψη μνημονίου συνεννόησης όταν προσφεύγει στη χρηματοδοτική στήριξη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης."

Στην πράξη τι λέει; Λέει ότι η Ελλάδα, όπως και όλα τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης θέτουν τους προϋπολογισμούς τους σε ενισχυμένη εποπτεία και κοινούς κανόνες, μηχανισμούς διορθώσεων, ακόμα και σύναψη νέων μνημονίων από τα όργανα της ζώνης του ευρώ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΕΚΤ, ΕΜΣ. Με δύο λόγια από εδώ κι εμπρός, ανεξάρτητα την κυβέρνηση στην Αθήνα, εφόσον η χώρα βρίσκεται στο ευρώ, οι κρατικοί προϋπολογισμοί θα τελούν υπό άμεση εποπτεία, ακόμη και προληπτική (ευρωπαϊκό εξάμηνο). Η ντόπια κυβέρνηση απλά θα είναι αναγκασμένη να τηρεί τις οδηγίες και τις υποδείξεις των ευρωπαϊκών οργάνων, με βάση τις δικές τους αξιολογήσεις όλων πρακτικά των πτυχών της ελληνικής οικονομίας.

Να ποια θεωρεί ως την πιο σημαντική καινοτομία της "δέσμης των δύο μέτρων" (two pack agreement), η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή: "Μια σημαντική καινοτομία της δέσμης δύο μέτρων είναι ότι η Επιτροπή θα εξετάζει και θα εκφέρει γνώμη σχετικά με κάθε σχέδιο προϋπολογισμού μέχρι τις 30 Νοεμβρίου το αργότερο. Εάν η Επιτροπή εντοπίσει σοβαρή περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, θα καλεί το εν λόγω κράτος μέλος να υποβάλει αναθεωρημένο σχέδιο. Για το σύνολο της ζώνης του ευρώ, η Επιτροπή θα δημοσιεύει συνολική αξιολόγηση των δημοσιονομικών προοπτικών για το επόμενο έτος. Οι γνώμες της Επιτροπής σχετικά με εθνικούς προϋπολογισμούς και τη ζώνη του ευρώ θα διευκολύνουν τις συζητήσεις στην Ευρωομάδα."

Για όσους δεν συμμορφώνονται προβλέπονται ποινές και ρήτρες, λες και δεν πρόκειται για κράτη-μέλη, αλλά για εκ φύσεως ενόχους παραβατικής συμπεριφοράς που χρειάζονται σωφρονισμό. Η φασιστική αντίληψη της συλλογικής τιμωρίας ενός ολόκληρου λαού σ' όλο της το θεσμικό μεγαλείο.

Η θεσμοθέτηση της αποικιοκρατίας

Σε τι διαφέρουν όλα αυτά από το καθεστώς του home rule (δηλαδή της εσωτερικής διακυβέρνησης μιας αποικίας, ενός προτεκτοράτου, ή μιας περιοχής από τους κατοίκους της υπό την υψηλή εποπτεία μιας κεντρικής κυβέρνησης) που εφάρμοζε στις αποικίες της η Βρετανία για σχεδόν ένα αιώνα; Σε τι διαφέρει από μια αποικία, ή ένα προτεκτοράτο, μια χώρα που έχει εκχωρήσει ακόμη και το δικαίωμα σύνταξης του προϋπολογισμού της σε ξένες δυνάμεις και κέντρα;

Πώς είναι δυνατόν υπό τέτοιο καθεστώς να υπηρετεί το κράτος τους πολίτες του; Πώς είναι δυνατόν το υφιστάμενο ελληνικό κράτος να θεωρείται πια "δικό μας"; Πώς είναι δυνατόν υπό αυτό το καθεστώς να ελπίζει κανείς σε μια βελτίωση της κατάστασης και της ζωής του, όταν πάνω απ' όλα τίθενται όχι τα δικαιώματα του λαού και των εργαζομένων, αλλά η βιωσιμότητα του ευρώ και της ευρωζώνης;

Και γιατί το γεγονός αυτό ότι με τον προϋπολογισμό του 2015, ολόκληρη η χώρα τίθεται υπό την μόνιμη "ενισχυμένη εποπτεία" των ευρωπαϊκών οργάνων, πέρασε απαρατήρητο απ' όλες τις δυνάμεις που διαγκωνίζονται να μας πείσουν ότι θα μας βγάλουν από τα μνημόνια; Γιατί σιωπούν; Αυτή είναι η έξοδος από τα μνημόνια που μας τάζουν δεξιοί και αριστεροί αντιμνημονιακοί; Να βγούμε από την προσωρινή μνημονιακή κηδεμονία προκειμένου να τεθούμε υπό μόνιμη κηδεμονία; Ποια είναι η διαφορά για τη χώρα και τον λαό της;

Είναι τυχαίο που καμιά δύναμη δεν έθεσε τέτοιο θέμα; Είναι τυχαίο που η αξιωματική αντιπολίτευση δεν βρήκε να πει ούτε λέξη; Μόνο το ΚΚΕ στην σχετική του ανακοίνωση για το προσχέδιο του προϋπολογισμού αναφέρει: "Η κατάρτισή του έγινε κάτω από το πρίσμα του πλαισίου της Νέας Οικονομικής Διακυβέρνησης της ΕΕ και των κανονισμών της δημοσιονομικής πειθαρχίας για κάθε κράτος - μέλος. Δηλαδή την προληπτική και ενισχυμένη εποπτεία, αλλά και την υποχρέωση για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, που αποδέχονται τόσο η κυβέρνηση όσο και η αξιωματική αντιπολίτευση." Και από τη διαπίστωση αυτή τι συνάγει; Το σύνηθες. Πετά την μπάλα στην κερκίδα, δηλαδή στον καπιταλισμό γενικά, μιλώντας για "αντιλαϊκές πολιτικές" και "καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις".

Η ηγεσία του ΚΚΕ δεν κάνει τίποτε περισσότερο από αυτό που έκαναν στο μεσοπόλεμο όσοι εμφάνιζαν τον φασισμό ως αναπόφευκτο και αναγκαίο στάδιο του καπιταλισμού. Ο αντικαπιταλισμός τους δεν τους εμπόδισε από το να συμβάλουν τα μέγιστα στην ήττα του κινήματος και στην επικράτηση του φασισμού. Έτσι και σήμερα, ο αντικαπιταλισμός της ηγεσίας του ΚΚΕ προσπαθεί να κρύψει την απολογητική της υπέρ της σύγχρονης αποικιοκρατίας ώστε να μην τεθεί θέμα αποικιοκρατικής κατοχής της χώρας και ως εκ τούτου εθνικοαπελευθερωτικής ενότητας του λαού. Ας αφήσουμε λοιπόν την σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ να ακολουθεί τον ίδιο δρόμο του Τυρίμου, του Μιχαλέα και των άλλων αντικαπιταλιστών πρακτόρων του φασισμού την εποχή της ναζιστικής απειλής και ας έρθουμε στο προκείμενο.

Μια ανίερη συμφωνία

Αυτό που θέλουν να κρύψουν μετά μανίας συμπολίτευση και αντιπολίτευση είναι ότι με τον προϋπολογισμό του 2015 η κατοχή της χώρας, η κατάλυση της εθνικής κυριαρχίας του λαού της και η ολοκληρωτική κατάλυση των δικαιωμάτων του, περνά σε νέα φάση. Από το προσωρινό καθεστώς των μνημονίων, στο μόνιμο καθεστώς εποπτείας της ευρωζώνης. Κι ο σώζων ευατόν σωθήτω. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι όντως φεύγουμε από τα μνημόνια. Αντίθετα, τα μνημόνια είναι βασικό στοιχείο της νέας ευρωπαϊκής διακυβέρνησης για κάθε χώρα που αναγκάζεται να προσφύγει στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Κι εμείς είμαστε ήδη σ' αυτόν.

Για να φύγουμε απ' αυτόν, δηλαδή τον ΕΜΣ, σύμφωνα πάντα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη νέα ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, θα πρέπει να έχει αποπληρωθεί το 75% των δανείων που έχουμε φορτωθεί από τον μηχανισμό διάσωσης. Κι από πάνω, μας λένε οι κυβερνώντες για επιμήκυνση, αλλά και η αξιωματική αντιπολίτευση - δια στόματος του ερίτιμου κ. Δραγασάκη με υποβολέα τον κ. Άσμουσεν - για "πάγωμα", ή "απόσυρση" του χρέους που θα τραβήξει σε μεγαλύτερο μάκρος και θα φορτώσει σε περισσότερες γενιές την εξυπηρέτηση του χρέους με ότι αυτό συνεπάγεται εντός της ευρωζώνης.

Όμως ακόμη κι αν τυπικά φύγουμε από το υφιστάμενο μνημόνιο και μείνουμε υπό την μόνιμη εποπτεία της νέας ευρωπαϊκής διακυβέρνησης, γιατί πρέπει να θεωρήσει κάποιος ότι αυτό είναι προς το συμφέρον της χώρας και του λαού; Μήπως θα αποκατασταθούν τα βασικά δικαιώματα, ανθρώπινα και άλλα, του λαού που έχουν καταλυθεί επί της ουσίας τους; Μήπως θα αποκατασταθεί η εθνική κυριαρχία της χώρας; Κάθε άλλο. Αντίθετα η κατάλυση των δικαιωμάτων και της κυριαρχίας του ελληνικού λαού θα λάβουν μόνιμο χαρακτήρα συνυφασμένο θεσμικά με την ίδια την ύπαρξη του ευρώ.

Για φανταστείτε πώς θα είναι μια χώρα σαν την Ελλάδα να χαροπαλεύει σε συνθήκες πρωτοφανούς ύφεσης - όπου συντρέχει το δίδυμο της απόλυτης καταστροφής, αποπληθωρισμός και υπερχρέωση - προκειμένου να τηρήσει τις εντολές της δημοσιονομικής ασφυξίας προκειμένου να διατηρεί μόνιμα ισοσκελισμένο προϋπολογισμό και ταυτόχρονα να αναζητά δανεικά στις αγορές; Μιλάμε για κόλαση. Κόλαση για ολόκληρη την κοινωνία, το λαό, τους εργαζόμενους.

Κι όλα αυτά χωρίς μνημόνια. Τα τελευταία θα αποφασίζονται από τα όργανα της ευρωζώνης, όταν βλέπουν ότι κινδυνεύει η χώρα να κηρύξει παύση πληρωμών στα χρέη της κι έτσι θα την αναγκάζουν να δανείζεται από τον ΕΜΣ. Η τιμωρία της θα είναι η επιβολή νέων μνημονίων. Είναι σαν τον κρατούμενο που ο δεσμοφύλακας για να τον τιμωρήσει τον στέλνει στην απομόνωση. Στην ευρωζώνη η απομόνωση λέγεται μνημόνιο.

Τι μας λένε λοιπόν οι δεξιοί και αριστεροί δελφίνοι της εξουσίας; Κάτι πολύ απλό. Ξεχάστε δικαιώματα και κυριαρχία. Αυτά είναι ασυμβίβαστα με την παγκοσμιοποίηση, τον καπιταλισμό, τον άδικο ντουνιά σήμερα. Αποδεχτείτε ότι θα είστε μονίμως κρατούμενοι σε μια φυλακή υψίστης ασφαλείας (την ευρωζώνη) και εμείς (οι αντιμνημονιακοί) θα κάνουμε ότι μπορούμε για να μην πάτε στην απομόνωση, δηλαδή στα μνημόνια. Κατά τ' άλλα μπορούμε όλοι μαζί να ελπίζουμε και σε γλυκό βερίκοκο με το γεύμα που σερβίρουν οι δεσμοφύλακες το μεσημέρι.

Βέβαια υπάρχει και η ηγεσία του ΚΚΕ και της λεγόμενης αντικαπιταλιστικής αριστεράς που υποστηρίζει ότι άμα βαφεί η φυλακή κόκκινη, αλλάξουν οι δεσμοφύλακες και μετονομάσουμε το κάτεργο σε "λαϊκή εξουσία", ή σοσιαλισμό, τότε όλα τα προβλήματα μας θα λυθούν.  Μέχρι τότε μην τυχόν και ενωθούμε με σκοπό να αποδράσουμε γιατί ουαί κι αλλοίμονο. Και που να πάμε; Καπιταλισμός εντός της φυλακής, καπιταλισμός και εκτός, ποια η διαφορά;

Άλλωστε σε τούτη την φυλακή που μας έχουν χώσει συμβαίνει ότι και στα αρχαία Άβδηρα. Η πόλη τότε - όπως αναφέρεται στα αρχαία γνωμικά - ήταν διαιρεμένη σε δυο μέρη, σ' αυτούς που κατοικούσαν στα ανατολικά της πόλης και σ' αυτούς που κατοικούσαν στα δυτικά. Όταν ξαφνικά οι εχθροί επιτέθηκαν στην πόλη και οι κάτοικοι σκέφτονταν πώς θα πρέπει να αντιδράσουν όλοι μαζί, βρέθηκαν κάποιοι να καθησυχάσουν όσους κατοικούσαν στο ανατολικό τμήμα, λέγοντας: "Μην ανησυχείτε, οι εχθροί μπαίνουν από τις δυτικές πύλες."

Ας αφήσουμε λοιπόν όσους διακατέχονται από μαλθακότητα του πνεύματος (μαλακία κατά Θουκιδίδη) να σκέφτονται έτσι κι ας αναλογιστούμε όλοι εμείς οι υπόλοιποι τι ακριβώς θέλουμε για εμάς και τα παιδιά μας. Ποιο είναι το επίδικο ζήτημα; Το πώς θα ζήσουμε σαν φυλακισμένοι, ή το πώς θα κερδίσουμε την ελευθερία μας; Πώς είναι δυνατόν να υπάρξει ζωή, όταν κάποιοι γραφειοκράτες κάπου απόκοσμα και μακριά από κάθε δικό μας έλεγχο ή εποπτεία, θα αποφασίζουν για το αν θα έχουμε δουλειά, ή όχι, με ποιο μεροκάματο, σε ποιες συνθήκες και πρωτίστως σε ποια χώρα;

Βλαξ άνθρωπος επί παντώ λόγω επτοήσθαι φιλεί, έλεγε ο Ηράκλειτος. Δηλαδή ο βλάκας πτοείται με το παραμικρό. Εμάς άραγε είχε υπόψη του ο μεγάλος προσωκρατικός φιλόσοφος; Τους σημερινούς Έλληνες; Που με την πρώτη αναποδιά, με την πρώτη φοβέρα είμαστε έτοιμοι να ξεχάσουμε τι σημαίνει ελευθερία, πατρίδα, δημοκρατία. Να ξεχάσουμε ότι σ' αυτόν τον τόπο είναι τα πατρογονικά μας. Να ξεχάσουμε τι μας δένει και τι δίνει νόημα στη συλλογική και ατομική μας ύπαρξη. Κι έτσι είμαστε έτοιμοι να παραδοθούμε στον πρώτο τυχόντα αλμπάνη επαγγελματία της πολιτικής που θέλει να μας πουλήσει φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Που μας τάζει ότι θα μας βγάλει από το κλουβί των μνημονίων κλειδώνοντάς μας σε μια φυλακή υψίστης ασφαλείας, προκειμένου να μας προστατέψει από τον κακό μας εαυτό. Από την ελευθερία δηλαδή να αποφασίζουμε εμείς για τον εαυτό μας, νοικοκύρηδες στον τόπο μας, χωρίς εξωτερικούς εξαναγκασμούς και δουλείες.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Το χωνί", 12/10/2014